DiyalizHaber

​

DİYALİZ TEKNİKERLERİNİN GELECEĞİ

 

Bu makaleyi yazmaktaki amacım; diyaliz teknikerliği bölümünde  okuyan veya okumayı düşünen gençlerimize yol göstermektir. YÖK’ ten aldığım veriler ışığında; ülkemizde mezun olmuş diyaliz teknikerlerinin  ve halen okumakta olan diyaliz bölümü öğrencilerinin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. 2017 yılı Haziran ayı itibariyle toplam mezun sayısı 4273 kişi ve 2018 yılında mezun olacak kişi sayısı ise 3021 kişidir. Yani sonuç olarak 2018 yılı Haziran sonunda mezun sayısı 7294 kişi olacaktır. (Bu veriler BİMER yoluyla YÖK ten alınmıştır.)

Ülkemizde kamu, özel ve üniversiteler olmak üzere 860 diyaliz merkezi bulunmaktadır. Diyaliz Merkezleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, bir diyaliz merkezinde ilk 10 cihaza iki sertifikalı tabip dışı personel, sonraki her 5 cihaz için bir tabip dışı personel bulundurulmak zorundadır. Sağlık Bakanlığı’na bağlı kurumlarda bulunan 471 diyaliz merkezinde toplam 5426 cihaz bulunmaktadır. Yani küçük bir hesap yapıldığında, Sağlık Bakanlığı bünyesinde istihdam edilecek  minimum diyaliz hemşiresi + diyaliz teknikeri sayısı 5426/5= 1085 olarak görülmektedir. Ülke geneli tüm diyaliz merkezlerindeki cihaz sayısı üzerinden hesaplama yapıldığında ise  minimum sayı 16675/5=3335 olarak görülmektedir.  Kişisel görüşüme göre şu an için aktif olarak hemodiyaliz alanında çalışan  diyaliz hemşiresi+ diyaliz teknikeri sayısı 4000 civarındadır.

Bazı diyaliz teknikeri arkadaşlar, Bakanlığa başvurarak diyaliz sertifikasyon olayının kaldırılmasını talep etmişlerdir. Şu an için yaklaşık yılda 300 hemşireye diyaliz sertifikasyon eğitimi ile hemodiyaliz hemşireliği ünvanı verilmektedir. Bugün itibariyle diyaliz sertifikalı hemşire sayısı yaklaşık 11000’ dir. Bunların  bir kısmı (yaklaşık 3000) hemodiyalizde aktif olarak çalışmaktadır. 

Bu bilgiler ışığında bir değerlendirme yapıldığında, diyalizde çalışması gereken  hemşire sayısı+tekniker  sayısı ihtiyacı 4000 iken bu alanda yetiştirilen kişi sayısı;15000-16000 düzeyindedir. Bu duruma bir müdahale yapılmazsa sayının her yıl 3000-4000 artacağı yönünde bir gidişat mevcuttur. Ülke ihtiyacının 4 katı  düzeyinde  yetişmiş sağlık gücünün bulunması ise yeni mezun diyaliz teknikerlerinin iş bulmasını neredeyse imkansız hale getirmektedir. Özel diyaliz merkezlerinde iş bulabilen şanslı diyaliz teknikerleri ise,  asgari ücret düzeyindeki maaşlarla çalışmak durumundadırlar.  Üniversiteler bu bölümden artık mezun vermeseler ya da bu bölümü kapatsalar bile; çoktan ülke ihtiyacının 4 katı aşılmıştır. 

Birçok diyaliz merkezinden Bakanlığa iletilen şikayetlerde ise; bir kısım diyaliz teknikerinin eğitiminin yeterli olmadığı, bir çok bilgiye sahip olmadıkları gibi, bilgiler alınmaktadır. Hasta odaklı yapılan bir işte, en ufak bilgi eksikliğinin nelere yol açabileceği; hepimizin malumudur. Gerek üniversitelerin vermiş oldukları eğitimin kalitesi, gerekse kişilerin kendilerini yetiştirme düzeylerinin yetersiz olduğu görülmektedir.

Bu konuda YÖK’e; bu bölüme en azından Sağlık Meslek Lisesi mezunlarının alınması ve 4 yıllık hemşirelik eğitimi ile birlikte verilmesi gerektiğine dair görüşler verilmiştir. YÖK tarafından verilen cevapta ise; sadece hemşirelik müfredatından birkaç dersin eklenebileceği ve bununla ilgili çalışma yapıldığı belirtilmiştir.

Bir başka konu ise, Bakanlığın diyaliz sertifikası vermesi ile diyaliz teknikerliği ataması arasındaki bağlantıdır. Değerli kardeşlerim, Atama Birimi yetkisinde olan konularda, Diyaliz Eğitim Birimi’nin ne bilgisi ne de yetkisi vardır. Atama yapılırken kaç tane diyaliz sertifikalı personel var ya da kaç tane hemşireye sertifika verilecek gibi konularda, Diyaliz Eğitim Birimi’nden görüş alınmamakta ve hiçbir şekilde iletişim kurulmamaktadır.

Yani kısacası  arkadaşlar, bu okulları okumanız size çok bir şey kazandırmıyor. Bu nedenle yıllardır bu camianın içinde yer almış bir insan olarak sizlere tavsiyem; imkânlar çerçevesinde kendinizi başka alanlara yöneltmeniz ya da lisans tamamlama yoluyla farklı bölümler okuyarak iş bulma alanınızı genişletmenizdir.  Diyaliz teknikerliği bölümünde okumayı düşünen arkadaşlara da iş bulmalarında sorun yaşamayacakları daha geniş kapsamlı bölümleri tercih etmelerini tavsiye ediyorum. Sağlıcakla kalın.