top of page
ZAFER-OZCIVAN2.jpg

Zafer Özcivan 

 

zozcivan@hotmail.com

​

Yazar, Ekonomist

KRONÄ°K HASTALIKLARDA Ä°LAÇ KULLANIMI

​

AÅŸağıda yazacağım yazının herhangi bir bilimsel geçerliliÄŸi yoktur. Çünkü ben tıp doktoru deÄŸilim ama kronik böbrek yetmezliÄŸi olan bir hastayım, diyaliz tedavisi alıyorum. Bugüne kadar yaklaşık otuz hastanede tedavi gördüm ve komplike bir hasta olduÄŸum için epeyce tecrübe sahibi olduÄŸum kadar okumaya da çalışıyorum.

​

Kronik hastalık, vücuda yerleÅŸmiÅŸ ve sürekli tedavi isteyen rahatsızlık anlamında kullanılır. ÖrneÄŸin kronik böbrek yetmezliÄŸi, artık belli periyotlarda doktor kontrolü gerektiÄŸi kadar, hastanın kendisi ile de ilgilidir. Bir doktora gittiÄŸinizde doktor, ilk olarak hastalıkların hikayesini alacaktır. GeçirdiÄŸiniz hastalıklar, olduÄŸunuzu ameliyatlar, kullandığınız ilaçlar, ailede hasta olup olmadığı gibi bilgilerle kiÅŸide altta yatan baÅŸka bir hastalık olup olmadığı hakkında bilgi edinilmeye çalışılır ve bir tedavi yöntemi ile hastalıkla mücadele baÅŸlar. ÖrneÄŸin ben 2008 yılından bu yana kronik hastalıkla mücadele ediyorum ve yaklaşık 10 yılı aÅŸkın bir süreden bu yana diyaliz tedavisi almaktayım. Bu süre zarfında doktorların ve hemÅŸirelerin tavsiyelerine uyarak, verilen ilaçları tavsiye edildiÄŸi ÅŸekilde kullanarak mücadelemi sürdürüyorum.

​

Günümüzde çevremizde bazı sohbetlerde birbirlerine ilaç tavsiye eden, alternatif tıbbı savunan, birbirinden aldığı bilgileri paylaÅŸan vatandaÅŸları izliyoruz. Bunların hiçbirinin bilimsel geçerliliÄŸi yoktur. Bir doktorun uzman olabilmesi için yaklaşık 25 yıl eÄŸitim alması gerekiyor. Yani bazı insanlarımız doktorlardan fazla bilgi sahibi gibi karşısındakileri etkilemeye çalışırlar. Bu son derece yanlış, hiçbir veriye dayanmayan bir tutumdur.

​

Ä°laç kullanımına gelince; doktor sizin hastalığınızın seyrine göre ilaç dozunu ayarlayacak ve yapacağı takiple ilaç dozunu veya ilaç türünü deÄŸiÅŸtirebilir. Bizlerin hasta olarak doktorumuzun verdiÄŸi ilaçları tavsiye edilen ÅŸekilde dikkatlice kullanmalıyız. Birkaç gün geçtikten sonra aÄŸrılarım bitti, ilacın tadı bozuk vs. gibi nedenlerle ilaç kullanmaktan vazgeçmemeliyiz. Bir baÅŸka konu da bazı ilaçların bırakılma ÅŸekli farklıdır. ÖrneÄŸin psikolojik veya nörolojik ilaçlar tedrici ÅŸekilde doktor kontrolünde bırakılır.

​

Ben bir diyaliz hastası olduÄŸum için en çok bildiÄŸim konunun da diyaliz tedavisi olduÄŸu gerçeÄŸiyle bu konuda ilaç kullanımından bahsedeceÄŸim. Diyaliz tedavisi, birtakım zorlukları olan bir hastalıktır. Çünkü çalışmayan böbreklerin iÅŸlevlerini diyaliz makinası yardımıyla yapmaktayız. Haftada 3 gün 4 saat süre ile kanımız temizleniyor, aldığımız sıvıları vücudumuzdan atıyoruz. Yani haftada 3 günde 3x4=12 saat böbreklerimiz çalışmış oluyor. Hâlbuki saÄŸlıklı bir insan da böbrek 7x24=168 saat çalıştığı halde bizde bu süre 12 saatle sınırlı kalıyor. Dolayısıyla vücudun diÄŸer organları da etkilenmektedir. ÖrneÄŸin kalp, damarlar, hormonlarda deÄŸiÅŸim görülebilir. Bütün bu diyaliz tedavisi sırasında oluÅŸan dengesizlikler ilaç düzeyleri ile baskılanmaya çalışılır. Dolayısıyla verilen ilaçlar özenle ve dikkatli olarak kullanılmalıdır. Aksi taktirde istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir.

​

Diyalizde en önemli konulardan biri de fistülün korunmasıdır. Fistül, kalp ve damar cerrahları tarafından arter (atar damar) ile venin (toplar damar) birleÅŸtirilmesi iÅŸlemidir. Fistül sayesinde kan akışı hızlanarak kanın temizlenmesi iÅŸlemi kolaylaşır. Fistülün sık aralıklarla koruyucu kremlerle korunması gerekir. Bir de gereÄŸinden fazla sıvı çekilmesi fistülün tıkanmasına yol açabilir.

​

Yukarıda anlatmaya çalıştığım nedenlerden dolayı her ay bizlerden kan alınarak deÄŸerlerimiz doktor tarafından gözden geçirilmektedir. Her altı aylık periyotlarda ise detaylı kan testi, akciÄŸer filmi, kalp EKG si çekilerek olası olumsuzlukların minimuma indirilmesi hedeflenir.

​

Kamuoyunda her ilacın yan etkisi olduÄŸu bilinmektedir. Ä°ÅŸte doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullanımının sonuçları da bu ÅŸekilde ortaya çıkmaktadır. ÖrneÄŸin ankilizon spondilit (iltihaplı romatizma) tedavisi için anti TNF aldığımda bir müddet sonra pnömoniye yakalanmıştım. Sebep ise anti TNF olduÄŸu gerçeÄŸiydi.

SaÄŸlıklı, mutlu, baÅŸarılı günler dilerim.

Yayın Tarihi: 14/05/2023

bottom of page