top of page
aydın_kaval.PNG

Aydın Kayval

kayval@sehri.net

Bilgisayar Yazılımcısı

BÖBREK NAKLİYLE 16 YIL

Bugün benim doğum günüm. Bugün 4 Aralık 2019, böbrek nakilli olarak 16 yılımı tamamladım. Böbrek nakilli olarak geçirdiğim 16 yıllık hayatımı sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu süreçte iyisiyle kötüsüyle, doğrusu yanlışıyla, davranış ve alışkanlıklarımın kısa bir özetini yapıp, benim gibi nakilli olanlara bir faydam dokunması dileklerimle paylaşmak istedim.

4 Aralık 2003 günü Ankara Gülhane Tıp Akademisinde (GATA)’da böbrek nakli oldum. Öncelikle hastane personeline, yakından ilgilenen hocalarıma ve hemşirelere ayrı ayrı sonsuz minnet ve şükranlarımı sunuyorum. Onların ilgisi ve alakası olmasaydı, başaramazdım. Ve tabii ki bana böbreğini bağışlayan Meral Hanıma da çok teşekkür ediyorum. Her zaman dualarımda, Allah mekanını cennet etsin ve ondan razı olsun.

Nakil Günüm
İlk nakil günümün sabahında fistülüm sustu ve çok korkmuştum. “İnşallah tekrar ihtiyacım olmaz” korkusuyla başlamıştı, nakilli yaşamım. İlk kreatinin tahlimim 1.98 gelmişti. Dördüncü gün 1.19 geldi ve bu benim en iyi sonucumdu; bir daha da 1.19 sonucunu göremedim.

Ameliyat Dikişlerim Patladı
İlk haftanın sonunda 1.28 ile taburcu olacağım günün gecesinde,ameliyat yerimdeki dikişler, karın ciltaltında  sıvı birikmesi nedeniyle patladı ve 7 günde çıkacağım hastanede 60 gün kalmıştım. Bu iki ayın sonunda kreatinin 1.38 sonucu ile taburcu oldum ve hastaneye bağlı kalmadan özgürce yaşamımı sürdüreceğim sevinci ile hastaneden taburcu oldum.

Nakilli Böbreğimden Biyopsi
2 hafta boyunca 2 günde bir kontrol için hastaneye geliyordum ki, beşinci gelişime doğru hafif hafif yükselen kreatinin seviyem 1.88’e ulaşınca Yusuf Hocam; “Aydın! Nakilli böbreğinden biyopsi yapacağız ki, durumun ne olduğunu öğrenebilelim” dedi. Biyopsi yapıldı ve akut rejeksiyon teşhisi konuldu. Acil olarak beni hastaneye yatırdılar. 2004 yılı Şubat ayında akut rejeksiyon tedavisi (OKT-3 tedavisi)  uygulanacaktı.

Akut Rejeksiyon(Red) Tedavisi
Red tedavisi boyunca çok zorlu günler yaşadım, ama iyi ki bu tedavi uygulandı ve 1.88 ile başladığımız 14 günlük tedavi sonrasında kreatinin 1.34’lere düştü. Akut rejeksiyon baskılandı ve hastaneden taburcu oldum. Bu tedavi boyunca yaşadığım o ateşli, acılı günlerin sonunda böbreğimi kaybetmemiş ve hayata tekrar tutunmuştum.

İdeal Kilonuzu Koruyun
Böbrek reddi baskılandıktan sonra düzenli olarak kontrollerime devam ettim. Nakil olup hastaneden taburcu olduğumun 4. ayında kilomun 77 olduğunu fark ettim. Benim boyum 1.72 idi ve 64 kilo ile nakil olmuştum. Böbrek nakilli olarak yaptığım ilk hatam; kilo kontrolüne dikkat etmememdi.  Tartıda 77 kiloyu görünce tamam dedim ve kilo kontrolüne başladım. 71 kiloya kadar indim. Siz de kilo kontrolüne dikkat edin, ideal kilonuzu koruyun.

Kendini Dinlemek
Günlük rutin içinde yaptığım her şeye dikkat etmeye çalışırken, aşırılığa kaçıp, sürekli kendime sorular sorup, kendimi dinler olmuştum: 

  • Bugün ne kadar su içtim, ne kadar idrar çıkardım?

  • Böbreğimde bir şey mi var?

  • Karnımda şişlik mi var? 

  • Ayaklarımda ödem mi var? 

  • Bugün az mı idrar çıkardım?  

Bu benim psikolojimi bozuyor ve hırçın oluyordum.  Bundan kurtulmak ve kendimi dinlemekten uzaklaşmak istiyordum. Altıncı ayın sonunda 2 yıl istirahat hakkım olsa da, doktoruma; “Hocam ben işime dönmek istiyorum” demiştim. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde Astsubay olarak çalışıyordum ve işime geri döndüm. Böylece kendimi dinlemekten kurtuldum ve  işime odaklandığım için sıkıntılarım yavaş yavaş azaldı. Sizi meşgül edecek bir uğraş veya hobiyi mutlaka edinin.

Alışkanlığa Düşme ve İlaçlarımı İhmal Etme
Düzenli olarak kontrollerime gidiyordum. İlk yılımın sonunda kreatinin 1.4 civarlarında geliyordu, her şey stabil ve yolundaydı. Ben de nakilli ve hastanesiz yaşama alışmıştım. Her şey bir rutin ve düzen içerisinde ilerlerken, bir başka hatamı fark ettim. Alışkanlığa düşüyordum, her gün birbirine benziyordu. Düzenli olarak her gün almam gereken ilaçlarım vardı. Birbirine benzeyen günler nedeniyle, bazen ilaçlarımı alıp almadığımın tedirginliği yaşıyordum. Bazı günler ilaçlarımı atladığımı fark ettim. Bunu aşmak için telefonuma ilaç hatırlatma uygulaması indirdim. Artık ilaçlarımı bu uygulama hatırlatıyordu. Sizde böyle bir uygulamayı telefonunuza yükleyin ve kullanın.

Hijyen ve Enfeksiyon
Üç yıl olmuştu ve "artık ben normal bir birey olarak toplum içerisindeyim" yanılgısına düştüm. Hijyen ve enfeksiyon risklerine karşı hassas olduğumu unutup, her türlü ortamda rahat davranıyordum. Bu sık sık idrar yolu enfeksiyonu geçirmeme sebep oluyordu. Girdiğim ortamlarda özellikle el temizliğime dikkat etmeye odaklandım ve bu enfeksiyonlar azaldı.

Yeterli Su İçmek
Yazın su içmek sorun olmuyordu, fakat kış aylarında  içtiğim su miktarlarında azalma olduğunu fark ettim. Özellikle suyu az içtiğimi, idrar rengimden anlamaya başlamıştım. Az su içtiğim günlerde idrar rengimin sarardığını fark etmiştim. İçtiğim su miktarını artırmak adına, çalışma masama su şişesi koymaya ve düzenli olarak öğlene kadar en az 1 litre, öğleden sonra da 1 litre su içmeye özen gösterdim. Böylece idrar rengimin sararmasına izin vermeden, hep açık ve su rengine yakın idrar rengini korumaya dikkat ettim ve hala da devam ediyorum.

 

Tansiyon ve Diğer Hastalıklar
Nakil sonrası ilk gün tansiyonum başladı ve şu anda da devam ediyor. Tansiyonumu kontrol altında tutmaya dikkat ediyorum. Tansiyonumu yükselten nedenlerden bazıları; çok fazla yemek, düzensiz uyku, dengesiz beslenme ve öfkelenmem idi. Bunlara dikkat etmeye çalıştım ve kontrol altında tutmayı başardım. Siz de herhangi bir rahatsızlığınız varsa; dikkat edin ve dengeli yaşayın.

Doktorunuz Harici Hiç Kimseye İtibar Etmeyin
Çevrenizde rahatsızlığınızı veya nakilli olduğunuzu duyan eş, dost ve akrabalar size yardımcı olmak adına her türlü tavsiye ve yardımda bulunmak isteyeceklerdir. Onların bu önerilerini iyi niyetli de olsalar uygulamayın, doktorunuzun bilgisi olmadan hiçbir ilaç ve bitkisel tedavi yöntemini denemeyin.

Düzenli Spor Yapın
Yapabileceğiniz en güzel spor yürüyüş olup, düzenli olarak günlük en az 30 dakika yürüyün. Bu size iyi gelecek ve rahatlayacaksınız. Ben yamaç paraşütü, fitness yapıyorum. Size daha sonra her iki spor içinde birer yazı ve video çekmeyi düşünüyorum. Siz de beden yapınıza uygun, özellikle de böbreğinize darbe almayacağınız her türlü sporu yapabilirsiniz. Vücut yapınız, genel sağlık durumunuz ve doktorunuzun onayı ile düzenli spor yapmaya çalışın.

Dengeli Beslenin
Onu yemeyin, bunu içmeyin, gibi dayatma ve kalıplardan sıyrılın, her şeyi yiyebilir ve içebilirsiniz. Fakat hiçbirinde aşırıya kaçmayın; yani sürekli bitkisel, sürekli hayvansal gıdalarla beslenmeyin. Her çeşit yiyecekten dengeli bir şekilde alarak, kilonuzu koruyacak şekilde beslenin.

Kontrollerinizi Aksatmayın
Doktorunuzun size verdiği kontrol gününe riayet edin ve kaçırmayın. Kendinizi ne kadar iyi hissederseniz edin, kesinlikle doktorunuzla irtibatınızı koparmayın.

Kortizona Dikkat
Kullandığım kortizonun zamanla kemik kütle ve yoğunluğunda kayıplara yol açtığını fark ettim. Kalsiyum ve magnezyum takviyeleri alıyorum. Kortizonun diğer bir etkisi de; derinin incelmesine ve ciltte lekelere sebep oluyor. İlk 10 yıl boyunca hiç yüksek faktörlü güneş koruyucusu kullanmamıştım ve şu an alnımın iki yanında, boynumun iki yanında lekelerim var. Son 3 yıldır güneş kremi kullanıyorum, ama biraz geç oldu. Siz de yüksek faktörlü güneş kremi kullanın.

Diğer Nakilli Hastalar
Nakilli olmamız nedeniyle diğer nakilli insanlarla sık karşılaşıyoruz. Özellikle hastanede kontrol günlerinde diğer nakilli hastaların yaşadığı sıkıntı ve sorunları duyuyor ve konuşuyoruz. Bu sorun ve sıkıntılara takılıp kalmayın ve kendinize felaket senaryoları yazmayın. Her hastanın kendine göre bir durum ve yaşamı vardır. Siz kendi yaşamınıza odaklanın. Diğer nakilli hastaların sıkıntılarından, yaptığı hatalardan kendinize pay çıkarın ve kendinizi kontrol edin. “Ben ne yapıyorum, benim başıma gelse ne yaparım” diyerek kendinizi motive edin. Olumsuzlukların sizin de başınıza geleceği korkusu ve paniğine kapılmayın.

Cinsel Yaşam
Yaşamın her aşamasında ve alanında dengeli ve düzene ihtiyacınız olduğu gibi cinsel yaşamanızda da dengeli olun ve dikkat edin. Sağlıklı bir cinsel yaşam sizi daha iyi hissettirecektir. Bekar iseniz tanımadığınız sağlık durumunu bilmediğiniz hiç kimse ile ilişkiye girmeyin. Evliyseniz eşinizin sağlığına da dikkat edin. Onun sağlığı sizin de sağlığınızı olumlu ya da olumsuz etkileyecektir.

Nakilli Böbreğimden Tekrar Biyopsi ve IgA Nefropatisi
Nakilli böbreğimle 10. yılımı tamamladığım 2013 yılında kreatinin dengesizliğim başladı normalde 1.4-1.6 arasında seyreden kreatinin seviyem 1.80’lere çıktı. Ayrıca zaman zaman idrarımda protein çıkmaya başlamıştı. Normal olarak 6 ayda bir kontrole giderken, 2 ayda bir gitmeye başladım ve sonuç değişmiyordu. 2013 Temmuz ayında nakilli böbreğimden biyopsi yapıldı, kendi böbreklerimi kaybetmeme neden olan IgA nefropatisi nakilli böbreğimde de oluşmuş ve böbrek fonksiyonlarım bozulmaya başlamıştı. “Yine mi, bunu da mı kaybedeceğim" korkusu sardı beni. Fakat kendi böbreklerimi kaybettiğim dönemde edindiğim tecrübe ve yaklaşımlarımı nakilli böbreğime uyguluyorum. Şu an Aralık 2019 ve IgA nefropatisi olmasına rağmen hala böbreğim benimle yaşamaya ve benimle savaşmaya devam ediyor.

Sonuç ve Genel Yaşam Seyri
Bugün 16 yılımı bitirdim. 1.19 ile başladığım kreatinin seviyem; ilk 3 yıl boyunca 1.4’larda, 3-7 yıllar arasında 1.6’larda, 10. yılımla birlikte 1.8’lerde, 13. yılımda 2.0’larda, şu an 16. yılımda 2.20’lerde devam ediyor. IgA nefropatisi ile yaşamama rağmen, hayatıma devam ediyorum ve mutluyum. 16 yılımı böyle geçirdim ve böbreğimi kaybetsem de mutlu olmak istiyorum. Ama böbreğimi 20. yılıma taşımak için bugün nakil olmuş gibi hassas ve dikkatliyim. Çünkü nakilli olarak 20. doğum günümü  kutlamak istiyorum.

Yayın Tarihi: 08 /01/2020

bottom of page