top of page
aydın_kaval.PNG

Aydın Kayval

kayval@sehri.net

​

Bilgisayar Yazılımcısı

BÖBREK NAKLÄ°YLE 16 YIL

​

Bugün benim doÄŸum günüm. Bugün 4 Aralık 2019, böbrek nakilli olarak 16 yılımı tamamladım. Böbrek nakilli olarak geçirdiÄŸim 16 yıllık hayatımı sizlerle paylaÅŸmak istiyorum. Bu süreçte iyisiyle kötüsüyle, doÄŸrusu yanlışıyla, davranış ve alışkanlıklarımın kısa bir özetini yapıp, benim gibi nakilli olanlara bir faydam dokunması dileklerimle paylaÅŸmak istedim.

​

4 Aralık 2003 günü Ankara Gülhane Tıp Akademisinde (GATA)’da böbrek nakli oldum. Öncelikle hastane personeline, yakından ilgilenen hocalarıma ve hemÅŸirelere ayrı ayrı sonsuz minnet ve ÅŸükranlarımı sunuyorum. Onların ilgisi ve alakası olmasaydı, baÅŸaramazdım. Ve tabii ki bana böbreÄŸini bağışlayan Meral Hanıma da çok teÅŸekkür ediyorum. Her zaman dualarımda, Allah mekanını cennet etsin ve ondan razı olsun.

​

Nakil Günüm
Ä°lk nakil günümün sabahında fistülüm sustu ve çok korkmuÅŸtum. “Ä°nÅŸallah tekrar ihtiyacım olmaz” korkusuyla baÅŸlamıştı, nakilli yaÅŸamım. Ä°lk kreatinin tahlimim 1.98 gelmiÅŸti. Dördüncü gün 1.19 geldi ve bu benim en iyi sonucumdu; bir daha da 1.19 sonucunu göremedim.

​

Ameliyat Dikişlerim Patladı
Ä°lk haftanın sonunda 1.28 ile taburcu olacağım günün gecesinde,ameliyat yerimdeki dikiÅŸler, karın ciltaltında  sıvı birikmesi nedeniyle patladı ve 7 günde çıkacağım hastanede 60 gün kalmıştım. Bu iki ayın sonunda kreatinin 1.38 sonucu ile taburcu oldum ve hastaneye baÄŸlı kalmadan özgürce yaÅŸamımı sürdüreceÄŸim sevinci ile hastaneden taburcu oldum.

​

Nakilli BöbreÄŸimden Biyopsi
2 hafta boyunca 2 günde bir kontrol için hastaneye geliyordum ki, beÅŸinci geliÅŸime doÄŸru hafif hafif yükselen kreatinin seviyem 1.88’e ulaşınca Yusuf Hocam; “Aydın! Nakilli böbreÄŸinden biyopsi yapacağız ki, durumun ne olduÄŸunu öÄŸrenebilelim” dedi. Biyopsi yapıldı ve akut rejeksiyon teÅŸhisi konuldu. Acil olarak beni hastaneye yatırdılar. 2004 yılı Åžubat ayında akut rejeksiyon tedavisi (OKT-3 tedavisi)  uygulanacaktı.

​

Akut Rejeksiyon(Red) Tedavisi
Red tedavisi boyunca çok zorlu günler yaÅŸadım, ama iyi ki bu tedavi uygulandı ve 1.88 ile baÅŸladığımız 14 günlük tedavi sonrasında kreatinin 1.34’lere düÅŸtü. Akut rejeksiyon baskılandı ve hastaneden taburcu oldum. Bu tedavi boyunca yaÅŸadığım o ateÅŸli, acılı günlerin sonunda böbreÄŸimi kaybetmemiÅŸ ve hayata tekrar tutunmuÅŸtum.

​

Ä°deal Kilonuzu Koruyun
Böbrek reddi baskılandıktan sonra düzenli olarak kontrollerime devam ettim. Nakil olup hastaneden taburcu olduÄŸumun 4. ayında kilomun 77 olduÄŸunu fark ettim. Benim boyum 1.72 idi ve 64 kilo ile nakil olmuÅŸtum. Böbrek nakilli olarak yaptığım ilk hatam; kilo kontrolüne dikkat etmememdi.  Tartıda 77 kiloyu görünce tamam dedim ve kilo kontrolüne baÅŸladım. 71 kiloya kadar indim. Siz de kilo kontrolüne dikkat edin, ideal kilonuzu koruyun.

​

Kendini Dinlemek
Günlük rutin içinde yaptığım her ÅŸeye dikkat etmeye çalışırken, aşırılığa kaçıp, sürekli kendime sorular sorup, kendimi dinler olmuÅŸtum: 

  • Bugün ne kadar su içtim, ne kadar idrar çıkardım?

  • BöbreÄŸimde bir ÅŸey mi var?

  • Karnımda ÅŸiÅŸlik mi var? 

  • Ayaklarımda ödem mi var? 

  • Bugün az mı idrar çıkardım?  

Bu benim psikolojimi bozuyor ve hırçın oluyordum.  Bundan kurtulmak ve kendimi dinlemekten uzaklaÅŸmak istiyordum. Altıncı ayın sonunda 2 yıl istirahat hakkım olsa da, doktoruma; “Hocam ben iÅŸime dönmek istiyorum” demiÅŸtim. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde Astsubay olarak çalışıyordum ve iÅŸime geri döndüm. Böylece kendimi dinlemekten kurtuldum ve  iÅŸime odaklandığım için sıkıntılarım yavaÅŸ yavaÅŸ azaldı. Sizi meÅŸgül edecek bir uÄŸraÅŸ veya hobiyi mutlaka edinin.

​

Alışkanlığa DüÅŸme ve Ä°laçlarımı Ä°hmal Etme
Düzenli olarak kontrollerime gidiyordum. Ä°lk yılımın sonunda kreatinin 1.4 civarlarında geliyordu, her ÅŸey stabil ve yolundaydı. Ben de nakilli ve hastanesiz yaÅŸama alışmıştım. Her ÅŸey bir rutin ve düzen içerisinde ilerlerken, bir baÅŸka hatamı fark ettim. Alışkanlığa düÅŸüyordum, her gün birbirine benziyordu. Düzenli olarak her gün almam gereken ilaçlarım vardı. Birbirine benzeyen günler nedeniyle, bazen ilaçlarımı alıp almadığımın tedirginliÄŸi yaşıyordum. Bazı günler ilaçlarımı atladığımı fark ettim. Bunu aÅŸmak için telefonuma ilaç hatırlatma uygulaması indirdim. Artık ilaçlarımı bu uygulama hatırlatıyordu. Sizde böyle bir uygulamayı telefonunuza yükleyin ve kullanın.

​

Hijyen ve Enfeksiyon
Üç yıl olmuÅŸtu ve "artık ben normal bir birey olarak toplum içerisindeyim" yanılgısına düÅŸtüm. Hijyen ve enfeksiyon risklerine karşı hassas olduÄŸumu unutup, her türlü ortamda rahat davranıyordum. Bu sık sık idrar yolu enfeksiyonu geçirmeme sebep oluyordu. GirdiÄŸim ortamlarda özellikle el temizliÄŸime dikkat etmeye odaklandım ve bu enfeksiyonlar azaldı.

​

Yeterli Su Ä°çmek
Yazın su içmek sorun olmuyordu, fakat kış aylarında  içtiÄŸim su miktarlarında azalma olduÄŸunu fark ettim. Özellikle suyu az içtiÄŸimi, idrar rengimden anlamaya baÅŸlamıştım. Az su içtiÄŸim günlerde idrar rengimin sarardığını fark etmiÅŸtim. Ä°çtiÄŸim su miktarını artırmak adına, çalışma masama su ÅŸiÅŸesi koymaya ve düzenli olarak öÄŸlene kadar en az 1 litre, öÄŸleden sonra da 1 litre su içmeye özen gösterdim. Böylece idrar rengimin sararmasına izin vermeden, hep açık ve su rengine yakın idrar rengini korumaya dikkat ettim ve hala da devam ediyorum.

 

Tansiyon ve Diğer Hastalıklar
Nakil sonrası ilk gün tansiyonum baÅŸladı ve ÅŸu anda da devam ediyor. Tansiyonumu kontrol altında tutmaya dikkat ediyorum. Tansiyonumu yükselten nedenlerden bazıları; çok fazla yemek, düzensiz uyku, dengesiz beslenme ve öfkelenmem idi. Bunlara dikkat etmeye çalıştım ve kontrol altında tutmayı baÅŸardım. Siz de herhangi bir rahatsızlığınız varsa; dikkat edin ve dengeli yaÅŸayın.

​

Doktorunuz Harici Hiç Kimseye Ä°tibar Etmeyin
Çevrenizde rahatsızlığınızı veya nakilli olduÄŸunuzu duyan eÅŸ, dost ve akrabalar size yardımcı olmak adına her türlü tavsiye ve yardımda bulunmak isteyeceklerdir. Onların bu önerilerini iyi niyetli de olsalar uygulamayın, doktorunuzun bilgisi olmadan hiçbir ilaç ve bitkisel tedavi yöntemini denemeyin.

​

Düzenli Spor Yapın
YapabileceÄŸiniz en güzel spor yürüyüÅŸ olup, düzenli olarak günlük en az 30 dakika yürüyün. Bu size iyi gelecek ve rahatlayacaksınız. Ben yamaç paraÅŸütü, fitness yapıyorum. Size daha sonra her iki spor içinde birer yazı ve video çekmeyi düÅŸünüyorum. Siz de beden yapınıza uygun, özellikle de böbreÄŸinize darbe almayacağınız her türlü sporu yapabilirsiniz. Vücut yapınız, genel saÄŸlık durumunuz ve doktorunuzun onayı ile düzenli spor yapmaya çalışın.

​

Dengeli Beslenin
Onu yemeyin, bunu içmeyin, gibi dayatma ve kalıplardan sıyrılın, her ÅŸeyi yiyebilir ve içebilirsiniz. Fakat hiçbirinde aşırıya kaçmayın; yani sürekli bitkisel, sürekli hayvansal gıdalarla beslenmeyin. Her çeÅŸit yiyecekten dengeli bir ÅŸekilde alarak, kilonuzu koruyacak ÅŸekilde beslenin.

​

Kontrollerinizi Aksatmayın
Doktorunuzun size verdiÄŸi kontrol gününe riayet edin ve kaçırmayın. Kendinizi ne kadar iyi hissederseniz edin, kesinlikle doktorunuzla irtibatınızı koparmayın.

​

Kortizona Dikkat
Kullandığım kortizonun zamanla kemik kütle ve yoÄŸunluÄŸunda kayıplara yol açtığını fark ettim. Kalsiyum ve magnezyum takviyeleri alıyorum. Kortizonun diÄŸer bir etkisi de; derinin incelmesine ve ciltte lekelere sebep oluyor. Ä°lk 10 yıl boyunca hiç yüksek faktörlü güneÅŸ koruyucusu kullanmamıştım ve ÅŸu an alnımın iki yanında, boynumun iki yanında lekelerim var. Son 3 yıldır güneÅŸ kremi kullanıyorum, ama biraz geç oldu. Siz de yüksek faktörlü güneÅŸ kremi kullanın.

​

DiÄŸer Nakilli Hastalar
Nakilli olmamız nedeniyle diÄŸer nakilli insanlarla sık karşılaşıyoruz. Özellikle hastanede kontrol günlerinde diÄŸer nakilli hastaların yaÅŸadığı sıkıntı ve sorunları duyuyor ve konuÅŸuyoruz. Bu sorun ve sıkıntılara takılıp kalmayın ve kendinize felaket senaryoları yazmayın. Her hastanın kendine göre bir durum ve yaÅŸamı vardır. Siz kendi yaÅŸamınıza odaklanın. DiÄŸer nakilli hastaların sıkıntılarından, yaptığı hatalardan kendinize pay çıkarın ve kendinizi kontrol edin. “Ben ne yapıyorum, benim başıma gelse ne yaparım” diyerek kendinizi motive edin. Olumsuzlukların sizin de başınıza geleceÄŸi korkusu ve paniÄŸine kapılmayın.

​

Cinsel YaÅŸam
YaÅŸamın her aÅŸamasında ve alanında dengeli ve düzene ihtiyacınız olduÄŸu gibi cinsel yaÅŸamanızda da dengeli olun ve dikkat edin. SaÄŸlıklı bir cinsel yaÅŸam sizi daha iyi hissettirecektir. Bekar iseniz tanımadığınız saÄŸlık durumunu bilmediÄŸiniz hiç kimse ile iliÅŸkiye girmeyin. Evliyseniz eÅŸinizin saÄŸlığına da dikkat edin. Onun saÄŸlığı sizin de saÄŸlığınızı olumlu ya da olumsuz etkileyecektir.

​

Nakilli BöbreÄŸimden Tekrar Biyopsi ve IgA Nefropatisi
Nakilli böbreÄŸimle 10. yılımı tamamladığım 2013 yılında kreatinin dengesizliÄŸim baÅŸladı normalde 1.4-1.6 arasında seyreden kreatinin seviyem 1.80’lere çıktı. Ayrıca zaman zaman idrarımda protein çıkmaya baÅŸlamıştı. Normal olarak 6 ayda bir kontrole giderken, 2 ayda bir gitmeye baÅŸladım ve sonuç deÄŸiÅŸmiyordu. 2013 Temmuz ayında nakilli böbreÄŸimden biyopsi yapıldı, kendi böbreklerimi kaybetmeme neden olan IgA nefropatisi nakilli böbreÄŸimde de oluÅŸmuÅŸ ve böbrek fonksiyonlarım bozulmaya baÅŸlamıştı. “Yine mi, bunu da mı kaybedeceÄŸim" korkusu sardı beni. Fakat kendi böbreklerimi kaybettiÄŸim dönemde edindiÄŸim tecrübe ve yaklaşımlarımı nakilli böbreÄŸime uyguluyorum. Åžu an Aralık 2019 ve IgA nefropatisi olmasına raÄŸmen hala böbreÄŸim benimle yaÅŸamaya ve benimle savaÅŸmaya devam ediyor.

​

Sonuç ve Genel YaÅŸam Seyri
Bugün 16 yılımı bitirdim. 1.19 ile baÅŸladığım kreatinin seviyem; ilk 3 yıl boyunca 1.4’larda, 3-7 yıllar arasında 1.6’larda, 10. yılımla birlikte 1.8’lerde, 13. yılımda 2.0’larda, ÅŸu an 16. yılımda 2.20’lerde devam ediyor. IgA nefropatisi ile yaÅŸamama raÄŸmen, hayatıma devam ediyorum ve mutluyum. 16 yılımı böyle geçirdim ve böbreÄŸimi kaybetsem de mutlu olmak istiyorum. Ama böbreÄŸimi 20. yılıma taşımak için bugün nakil olmuÅŸ gibi hassas ve dikkatliyim. Çünkü nakilli olarak 20. doÄŸum günümü  kutlamak istiyorum.

Yayın Tarihi: 08 /01/2020

bottom of page